Setting Tax Templates for Thailand

ในระบบ ERP อื่น (เช่น Odoo) เราสามารถตั้งค่า Default Tax ได้โดยผูกกับ Product หรือ Product Category เป็นพื้นฐาน หรืออาจกล่าวได้ว่าการตั้งค่า Tax อยู่ในระดับบรรทัดของ Product ที่เลือก เช่น

1. สินค้าอย่างปากกา (stockable) อาจมี Sales Tax = Output Tax 7% และ Purchase Tax = Input Tax 7%
2. บริการอย่างการซ่อมแอร์ (service) อาจมี Sales Tax = Undue Output Tax 7% และ Purchase Tax = Undue Input Tax 7%

ในแต่ละบบรทัดของ Sales / Purchase Transaction การเลือก Product จะเป็นตัวกำหนด Tax ในแต่ละบรรทัด

ในระบบ ERPNext ระบบการตั้งค่า Tax จะแตกต่างออกไปมาก โดยจะเป็นการกำหนด Tax ในระดับ Document มากกว่า โดยแต่ละเอกสารจะบอกไปเลยว่าทั้งเอกสารนี้จะใช้ Sales/Purchase Tax Template ใดสำหรับการคำนวน (การกำหนดในระบบ Item ก็สามารถทำได้ แต่จะใช้ในกรณีย่อยลงไป เราจะยังไม่กล่าวถึงในตอนนี้)

โดยภาพรวมแล้ว โดยส่วนตัวผมพอจะบอกตรงนี้ได้ว่า ระบบของ ERPNext ค่อนข้างจะสอดคล้องกับบ้านเรามากกว่า เพราะบ้านเราระบบ Tax (หรือจะเรียกว่า VAT ก็ได้) ไม่ซับซ้อน และโดยส่วนใหญ่จะไม่มีการปนกันระหวางสินค้าและบริการในเอกสารเดียวกัน โดยแบ่งเป็นสองแบบอย่างคือสินค้ากับบริการดังกล่าว

ผมจะทำการตั้งค่า Tax โดยมีสมมุติฐานความต้องการต่อไปนี้

1. Purchase Transaction (order, invoice) ต้องการให้ผู้ใช้งานเลือกเองว่าเป็นแบบไหน
2. Sales Transaction (order, invoice) ต้องการให้ระบบประเมินให้โดยดูจากประเภท Item ว่าเป็นสินค้าหรือบริการ

Configurations

1) ตั้งค่า Tax Template สำหรับทั้ง Purchase และ Sales

ตั้งค่า Purchase Taxes and Charges Template

1. Purchase Product Tax, Account = "Input Tax"
2. Purchase Service Tax, Account = "Undue Input Tax"

ตั้งค่า Sales Taxes and Charges Template

1. Sales Product Tax, Account = "Output Tax"
2. Sales Service Tax, Account = "Undue Output Tax"

2) ตั้งค่า Tax Rule สำหรับ Sales Transaction

1. เมื่อมีการเลือกสินค้าในเอกสาร เราต้องการให้ระบบเลือก Tax Template = Sales Product Tax
2. เมื่อมีการเลือกบริการในเอกสาร เราต้องการให้ระบบเลือก Tax Template = Sales Service Tax
3. กรณีมีทั้งสินค้าและบริการ ให้ระบบเลือก Tax Template = Sales Product Tax (higher priority)

Tax Rule คือกฏเกณฑ์ที่บอกว่า เมื่อเอกสารมีข้อมูลอะไรบ้าง จะให้ใช้ Tax Template ใด เช่น

1. สำหรับเอกสาร Sales Transaction
2. ในเอกสารมี Item ที่อยู่ใน Item Group = Products
3. ให้ระบบเลือกใช้ Sales Product Tax
4. เซต Priority = 1 (ด้านล่างของ Tax Rule)

สำหรับ Services

Usage

1) ทดสอบกับเอกสาร Purchase Order

จะเห็นได้ว่า เมื่อเลือก Items แล้ว ระบบจะยังไม่คำนวน Tax ให้แต่ผู้ใช้งานต้องใส่เอง ดังรูป

Tax = 7% x 3,000 = 210

Total = 3,000 + 210 = 3,210

2) ทดสอบกับเอกสาร Sales Order

เนื่องจากมีการเซต Tax Rules ไว้ ระบบจะเลือก Sales Tax Template ตาม Item ที่เลือกไว้โดยอันโนมัติ